Żarskie zabytki niszczeją!

Najcenniejsze zabytki wciąż nie są odnowione, a co gorsza - zniszczenia postępują!

Właściciele zamku mieli oddać do użytku wyremontowany obiekt już w ubiegłym roku, a potem mieli zająć się pałacem. Wielu młodych już marzyło o zawarciu ślubu w odnowionym zabytku. Niestety, przy takim tempie robót remont może trwać latami...

Jak po grudzie

Przypomnijmy, że dwa lata temu zamek i pałac kupili przedsiębiorcy Arkadiusz Kwiatkowski i Jerzy Pietrak. W pałacu chcą otworzyć galerię handlową, hotel i restaurację. Odtworzony ma być także ogród przypałacowy, w którym do dziś stoi zabytkowa altana. A zamek mają zamiar oddać miastu, znalazłaby się w nim sala ślubów i muzeum.

Zanim do tego jednak dojdzie, muszą sobie poradzić z ogromem zniszczeń. Do tej pory udało się przełożyć dach zamku, doprowadzić gaz. Roboty idą jak po grudzie. Może się okazać, że cała dekada będzie za krótka na odbudowanie.

A w Krośnie dali radę

Przed wojną w kamienicy przy pl. Inwalidów mieściła się rezydencja fabrykanta Theodora Frenzla, który posiadał w mieście tkalnie lnu. Była przykładem przepychu, na zachowanych fotografiach można podziwiać kryształowe żyrandole, parkiety i stylowe meble. Przed wejściem stały armatki, z których oddawano salwy podczas większych uroczystości. Dziś po tych wspaniałościach nie ma śladu, a ogołocony i walący się budynek napawa smutkiem.

Rok temu willa zmieniła właściciela, ale zabytek nadal niszczeje.
- To skandal, że tak cenny pod względem artystycznym obiekt popada w ruinę - oburza się Rafał Szymczak, historyk z Towarzystwa Upiększania Miasta. - W mieście już wiele zabytkowych budynków zniszczono w podobny sposób.

W całkowitą ruinę popadają najstarsza kamienica oraz karczma żydowska przy ul. Żagańskiej. Miasto nie powinno uciekać od odpowiedzialności, w Krośnie Odrz. samorząd za własne pieniądze odbudował zrujnowany zamek, który teraz jest atrakcją turystyczną. A u nas? Niewykluczone, że któregoś dnia żarskie zabytki po prostu zawalą się, wtedy wszyscy będą się zastanawiać jak do tego doszło.

Zastępca burmistrza Jacek Niezgodzki uważa, że za stan zabytków odpowiadają w pełni właściciele. - Jeżeli nie troszczą się o swoje budynki, to można ich ukarać, dać im nakaz. To, że największe zabytki w mieście wyglądają coraz gorzej oznacza, że zadanie jakiego podjęli się nabywcy, przerasta ich. Powstaje pytanie, dlaczego zabrali się za takie przedsięwzięcie, skoro nie było ich stać?

J. Niezgodzki przypomina, że jakiś czas temu przyjmowano propozycje, które można było ująć w projektach unijnych. - Proszę sobie wyobrazić, że ze strony właścicieli najważniejszych zabytków nie napłynęły żadne - dodaje.

Kary za mało skuteczne

- Miasto powinno egzekwować od właścicieli dbałość i troskę o ich zabytki, w skrajnych przypadkach należy odbierać nieruchomości, którym grozi zniszczenie - uważa Janusz Werstler, poeta i społecznik.

- Kary konserwatora zbytków są mało skuteczne, właściciele nie dają rady z remontami, bo nie mają pieniędzy - zaznacza Anna Kubiak, historyk sztuki.
W ostatnim czasie właściciele pałacu i zamku są praktycznie nieuchwytni. W podobny sposób kontaktu nie można nawiązać i z pozostałymi nabywcami zabytków. Czy pozostaje zatem czekać aż taka willa Frenzla zawali się i przestanie sprawiać kłopoty?

Podobny los czeka też pozostałe perełki architektury! - Nie możemy nikomu odbierać prawa do własności, możemy jedynie nakazywać, ewentualnie karać - mówi lubuski wojewódzki konserwator zbytków Barbara Bielinis-Kopeć. - A nawet gdyby było możliwe, to komu je przekazać? Państwo ani gminy nie mają dużych pieniędzy, więc też sobie nie poradzą.