W Żaganiu pamiętają legendarnego generała. Żołnierze obchodzili jego 132. urodziny

31 marca 1892 r. w Szczercu pod Lwowem urodził się Stanisław Maczek – najsłynniejszy polski dowódca wojsk pancernych, dowódca 1. Dywizji Pancernej, wsławionej m.in. walkami pod Falaise w 1944 roku, który mawiał: „Żołnierz polski bić się może o wolność wszystkich narodów – umiera tylko dla Polski”.

W piątek 29 marca 2024 roku, pod pomnikiem gen. Maczka, złożono wiązanki kwiatów i oddano cześć legendarnemu dowódcy.
Pomnik gen. Maczka znajduje się na Skwerze Czołgisty w Żaganiu obok Centrum Tradycji Polskich Wojsk Pancernych. Stoją tutaj również: Pomnik Chwały 1. Drezdeńskiego Korpusu Pancernego oraz czołgi T-34, T-55, T-72 i Sherman. Podczas uroczystości asystę honorową wystawiła 10BKPanc.

Generał Aleksander Bortnowski spotkał się z legendarnym generałem Stanisławem Maczkiem w maju 1994 roku, w Edynburgu, w Szkocji. Polski dowódca miał wówczas 102 lata. - Spotkanie było niezwykle wzruszające - wspominał A. Bortnowski. - Generał odpiął ze swojego munduru pancerne skrzydło i przypiął na moim mundurze.

Spotkanie wiązało się z przejmowaniem tradycji wojskowych 1 Brygady Pancernej gen. Maczka, przez naszą Dywizję, zaś gen Bortnowski był jedynym dowódcą Czarnej Dywizji, który miał okazję spotkać się z bohaterskim, polskim żołnierzem.
Legendarny generał po wojnie doznał ogromnej krzywdy od swojej ojczyzny, pod sowieckim butem. Odebrano mu polskie obywatelstwo i emeryturę. Musiał na obczyźnie zarabiać na życie jako barman.

Stanisław Maczek urodził się 31 marca 1892 r. w Szczercu pod Lwowem. W latach 1910-14 studiował filologię na Uniwersytecie Lwowskim. Podczas I wojny światowej walczył m.in. na froncie rosyjskim w Karpatach i froncie włoskim w Alpach.
W 1938 r. otrzymał dowództwo 10. Brygady Kawalerii, pierwszej polskiej jednostki zmotoryzowanej stanowiącej zalążek sił pancernych. Podczas kampanii 1939 r. dowodzona przez Maczka jednostka zadała ciężkie straty niemieckiemu XXIII Korpusowi Pancernemu. Po wkroczeniu Armii Czerwonej Stanisław Maczek został zmuszony wraz z jednostką do przekroczenia granicy Węgier, gdzie został internowany.

Po kapitulacji Francji generał ukrywał się w Marsylii, a następnie przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie dołączył do organizowanych tam Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Powierzono mu dowództwo nad 1. Dywizją Pancerną, która przeszła zwycięski szlak bojowy przez Francję, Belgię, Holandię i Niemcy. W 1944 r. brała udział w inwazji sił alianckich w Normandii. Odegrała znaczącą rolę w bitwie pod Falaise, zamykając okrążenie wokół niemieckich 7. Armii i 5. Armii Pancernej w tzw. "kotle". Uczestniczyła także w wyzwalaniu Bredy oraz w zdobyciu niemieckiego Wilhelmshaven.

Obywatelstwo polskie zostało mu przywrócone w 1971 r. W 1990 r. otrzymał awans do stopnia generała broni; w 1992 r. został kawalerem orderu Orła Białego. Na wniosek mieszkańców Bredy nadano mu honorowe obywatelstwo Holandii. Stanisław Maczek zmarł 11 grudnia 1994 r. w Edynburgu w wieku 102 lat. Zgodnie z Jego ostatnią wolą, spoczął na polskim cmentarzu wojennym w Bredzie, pośród swoich żołnierzy.
Źródło: Czarna Dywizja

Czytaj również na naszym portalu