Reklamacje, choroby zawodowe, nagłe obniżenia pensji. Jak walczyć o swoje prawa?

Marcin Wujaszek,
główny specjalista z zielonogórskiej delegatury inspekcji handlowej

* Kupiłem zegarek, płacąc za niego prawie tysiąc złotych. Działał przez cztery miesiące. Myślałem, że sprawę załatwię grzecznie i elegancko ze sprzedawcą w formie reklamacji. Przeliczyłem się. Sprzedawca po kilku tygodniach moich ponagleń odmówił wymiany czy choćby naprawy towaru, powołując się na śmieszną, niepodpisaną nawet "ekspertyzę". Powiedział też, że nie zamierza ze mną więcej rozmawiać. Propozycję mediacji wyśmiał. Co robić?

- W opisanej przez pana sytuacji znajdują zastosowanie przepisy ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego z dnia 27 lipca 2002 r. (Dz. U. 141 poz. 1176). Jeżeli towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową, kupujący może żądać doprowadzenia go do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy. Jeżeli sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności, ma on prawo domagać się stosownego obniżenia ceny albo odstąpić od umowy (zażądać zwrotu gotówki). Tyle przepisy… Natomiast w rzeczywistości wciąż często spotyka się sprzedawców, którzy lekceważą podstawowe prawa konsumentów, lub wręcz ich nie znają. Ze sprzedawcami takimi nie sposób poradzić sobie bez ingerencji sądu powszechnego (zwłaszcza gdy, jak w pańskim przypadku, sprzedawca wykluczy możliwość przeprowadzenia mediacji). Wbrew pozorom, oddanie sprawy do sądu nie musi oznaczać dla konsumenta szeregu problemów. Sąd jest normalnym narzędziem dochodzenia sprawiedliwości, właściwym również dla spraw "drobnych". Aby złożyć pozew w sprawie konsumenckiej, należy przede wszystkim pobrać w sądzie odpowiedni druk (nietrudny do wypełnienia). Pomocy w tym względzie można oczekiwać m.in. w biurach powiatowych rzeczników konsumenta. Oczywiście ideałem byłaby sytuacja, w której strony jednak się polubownie porozumieją, ale jak widać sprzedawca postanowił walczyć ze swoim chlebodawcą - klientem. 1000 złotych to naprawdę duże pieniądze - warto zrobić wszystko co konieczne, by ich nie stracić.

Przemysław Sztejna,
radca prawny

* Miesiąc temu złożyłem do urzędu gminy wniosek w sprawie mojej posesji. Czy urząd nie powinien udzielić mi już odpowiedzi?

- To zależy, w jakim trybie został złożony wniosek. Gdy wniosek dotyczy sprawy, która kończy się wydaniem decyzji administracyjnej (np.: zezwolenia, pozwolenia, licencji), urząd powinien niezwłocznie sprawę załatwić. Gdy do załatwienia sprawy potrzebne są dodatkowe dokumenty albo zeznania świadków, opinie biegłych termin wynosi miesiąc lub dwa - jeśli sprawa jest szczególnie skomplikowana.

Jeśli pana wniosek dotyczył innej sprawy - na przykład był skargą na pracowników, urząd powinien załatwić skargę bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca. Gdy wniosek dotyczył udostępnienia informacji publicznej, to urząd powinien załatwić go nie później niż w ciągu 14 dni od złożenia wniosku, w przeciwnym wypadku powinien powiadomić o powodach opóźnienia oraz o nowym terminie, nie dłuższym jednak niż dwa miesiące od złożenia wniosku. Mogą istnieć inne, szczególne terminy. Przykładowo gdy organ nie wyda pozwolenia na budowę w terminie 65 dni, może dostać karę w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki.

Jolanta Jankowska,
specjalistka do spraw prawnych i skarg z Państwowej Inspekcji Pracy w Zielonej Górze

* Firma, w której pracuję od ośmiu lat, ma obecnie kłopoty finansowe. Pracodawca zapowiedział, że będzie zmuszony obniżyć pensje pracownikom o 10 procent. Jestem pracownikiem z długoletnim stażem pracy i ukończyłem w sierpniu tego roku 61 lat. Czy podlegam ochronie przed zmianą na niekorzyść mojego wynagrodzenia?

- Zakaz wypowiadania pracownikowi w wieku przedemerytalnym dotyczy również wypowiedzenia zmieniającego. Od tej zasady są wyjątki, zgodnie z art. 43 Kodeksu pracy dopuszczalne jest wręczenie takiemu pracownikowi wypowiedzenia zmieniającego, jeżeli jest ono konieczne ze względu na:
1) wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub ich grupy , do której należy pracownik;
2) stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania.
Tak więc pracodawca nie może w tych okolicznościach wręczyć panu wypowiedzenia zmieniającego.

Anna Dańko,
kierowniczka sekcji higieny pracy w Powiatowej Inspekcji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gorzowie Wlkp.

* Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy nie uznał mojego schorzenia za chorobę zawodową. Gdzie mogę się odwołać?
- W zależności od rodzaju schorzenia, do Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi, Sosnowcu, Gdyni albo Lublinie. Ale zawsze za pośrednictwem WOMP, który wydał odmowne orzeczenie.

* A gdzie się odwoływać od negatywnej decyzji powiatowej inspekcji sanitarnej?
- Do lubuskiego wojewódzkiego inspektora sanitarnego. A jeśli i on wyda decyzję odmowną - wtedy do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.