Białystok. Plecaki uczniów są za ciężkie

Plecak jest trochę ciężki, ale mam w nim karton mleka. Ale czasami bez mleka jest wypchany po brzegi - przyznaje 8-letnia Amelka, uczennica Szkoły Podstawowej nr 7 przy ul. Wiatrakowej.

To jedna z placówek, w której białostocki sanepid Na zlecenie Głównego Inspektora Sanitarnego przeprowadził akcję ważenia plecaków.

- To efekt próśb rodziców - mówi Jan Bondar, rzecznik prasowy GIS i dodaje, że problem zbyt ciężkich plecaków w szkołach jest poważny. - Ostatni raz plecaki uczniów ważyliśmy pięć lat temu. Jesteśmy jednak świadomi tego, że dzieci dźwigają za dużo. Zdarza się, że tornister wraz z zawartością waży nawet 7 kilogramów.

Wyniki raportu będą znane najwcześniej w maju. Jego kopie zostaną rozesłane zarówno do Ministerstwa Edukacji Narodowej jak i samorządów oraz placówek edukacyjnych. Jednak szkoły i bez niego zdają sobie sprawę, że plecaki dzieci są za ciężkie. I przynajmniej niektóre starają się to zmienić.

- Ograniczyliśmy liczbę podręczników, które uczeń powinien nosić ze sobą - mówi Elżbieta Zimnoch, dyrektorka SP nr 19, przy ul. Mieszka I, która z własnej inicjatywy przeprowadziła w szkole ważenie plecaków. - Książki do niektórych przedmiotów jak informatyka czy plastyka, a także zeszyty ćwiczeń dzieci zostawiają w klasach.

Sposób na ciężkie plecaki znaleźli też w białostockiej SP 7.

- Idąc z duchem czasu, prowadzimy również naukę na e-podręcznikach - mówi Anna Wasiluk, wicedyrektorka placówki przy ul. Wiatrakowej. - Dzieci mają także w klasach swoje szafeczki i specjalne pojemniki gdzie mogą przechowywać rzeczy.

Nauczyciele i dyrektorzy zwracają też uwagę, że uczniowskie tornistry wypełniają nie tylko podręczniki.

- Czego to dzieci nie noszą do szkoły - mówi Marta Piskowska, wychowawczyni klasy 2A w SP nr 7. - Picie w dużych butelkach, jedzenie, gadżety, a ostatnio modne są karty z bohaterami, które trzymają w grubych segregatorach.

Dlatego nauczyciele proszą rodziców o pomoc.

- To w domu dziecko się pakuje. Będziemy organizować spotkania i uczulać rodziców, żeby zwracali uwagę na to, co ich pociechy wkładają do tornistrów.

Nie więcej niż 10 proc. wagi ciała

Jakie konsekwencje dla dzieci może mieć noszenie zbyt ciężkich tornistrów?

Dr. med. Bogumił Kiss, lekarz pediatra: Ponad 80 proc. dzieci ma predyspozycje do wady postawy. Nazywa się to wadliwą postawą nawykową. Niezwykle trudno ją wyleczyć. Jeżeli nie podejmie się odpowiednich kroków może konsekwencji dojść do kalectwa. Najczęstsze wady postawy to skolioza i boczne skrzywienie kręgosłupa. Spada także odporność dzieci na choroby układu oddechowego i krążenia.

Jak temu przeciwdziałać?

Po pierwsze: dzieci nie mogą nosić tak ciężkich plecaków. Książki powinny trzymać w domu lub w szkole. Po drugie: noszenie przez uczniów plecaków na jedno ramię. Takiej mody trzeba kategorycznie oduczyć. Jakimś rozwiązaniem są też na pewno dopasowane ergonomiczne tornistry. Sprawa plecaków to jednak tylko pierwszy krok. Niewygodne krzesła w klasach oraz zbyt częste siedzenie przed komputerem to kolejne problemy, którymi także należy się zająć.

Jak ciężar powinny mieć plecaki dzieci w szkole podstawowej?

Im mniej tym lepiej. Przyjmuje się, że nie powinien przekraczać 10 procent wagi ciała dziecka. Trzeba pamiętać, że w wieku 7-12 lat organizm bardzo szybko się zmienia. Zbyt duże obciążenia hamują jego rozwój. Dziecko z wadą postawy nie zrobi już np. przewrotu w tył.

Warto wiedzieć

Zalecenia GIS dotyczące właściwego wyboru tornistra/plecaka szkolnego oraz wskazania, jak prawidłowo go zapakować i używać

• Waga tornistra nie powinna przekraczać 10 do 15 proc. masy ciała ucznia.
• Powinien posiadać ergonomiczną, odpowiednio usztywnioną ściankę przylegającą do pleców.
• Jego ciężar powinien być rozłożony symetrycznie.
• Cięższe rzeczy powinny być umieszczone na dnie, a lżejsze wyżej.
• Tornister powinien mieć równe, szerokie szelki.
• Długość szelek powinna umożliwić swobodne wkładanie i zdejmowanie, jednocześnie zapewniając jak najlepsze przyleganie tornistra do pleców.
• Zalecane jest dodatkowe zapięcie spinające szelki z przodu klatki piersiowej.
• Tornister należy nosić na obu ramionach.
• Konieczne jest kontrolowanie przez rodziców zawartości tornistra, aby zapobiec zabieraniu przez uczniów zbędnych rzeczy.
• Wskazane jest podjęcie przez rodziców współpracy ze szkołą w celu zorganizowania na terenie szkoły miejsc, w których uczniowie będą mogli pozostawić część przyborów lub podręczników szkolnych.