Wystawa „Kobieta w malarstwie polskim XX wieku. Ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie” wpisuje się w 100. rocznicę uzyskania przez Polki praw wyborczych po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Dekret wydany 28 listopada 1918 roku przez Józefa Piłsudskiego umożliwił kobietom czynne uczestnictwo w wyborach. Dokument stanowił, że „Wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel Państwa bez różnicy płci”.
Na wystawie w Muzeum Ziemi Lubuskiej - konkretnie w Galerii Nowy Wiek, której kuratorem jest dyrektor MZL Leszek Kania - zobaczymy blisko 40 obrazów przedstawiających kobiety w różnych kontekstach: „prozaicznych i odświętnych sytuacjach, będące natchnieniem i budzące zdziwienie, piękne i starzejące się. Pokaz jest też okazją do prześledzenia zmian - od prawdziwej metamorfozy w zakresie wyglądu aż po transformację roli społecznej kobiet na przestrzeni wieku”.
Otwarcie wystawy „Kobieta w malarstwie polskim XX wieku...” - 27 kwietnia o 17.00. Wstęp wolny.
Zobacz jak śpiewały chóry na przeglądzie Zielona Nutka 2018
Kuratorem zielonogórskiej wystawy jest Anna Budzałek, która pisze: „Wybór obrazów na wystawę, to zestaw wspaniałych dzieł malarstwa polskiego XX w z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie. Prace te nie są typowym portretem, lecz często swoistym przypatrywaniem się kobietom, czy wręcz dyskretnym ich podglądaniem. Dużo w tym malarstwie czułości, szacunku i należytej powściągliwości, gdyż portretowane to zazwyczaj żony i inne bliskie artystom osoby.
Na początku wieku widzimy Ją zazwyczaj elegancką, wytworną, ale zawsze podporządkowaną mężczyźnie. Odzwierciedla to praca Stanisława Dębickiego "Doktor Dwernicki z żoną przy fortepianie" (1902), przedstawiająca typową scenę salonową, jakże popularną w ówczesnym malarstwie. Obok wysublimowanych ujęć tego typu pojawia się też inny wizerunek. "Kobiety modlące się w kruchcie" (1902) Mieczysława Reyznera to przejmujący, realistyczny widok dwóch staruszek w kościelnej kruchcie - niezwykłe studium przemijania i zadumy nad człowieczym losem. Z tego samego okresu pochodzą radosne i mieniące się barwami obrazy, których bohaterkami są młode wiejskie dziewczyny. Prace "Dziewczyna przy oknie" (1903) Wincentego Wodzinowskiego oraz "List miłosny" (ok. 1910) Sylweriusza Saskiego reprezentują nurt ludowy i dokumentują ówczesną fascynację tą kulturą.
Z biegiem czasu sposób portretowania ulega przeobrażeniu i już na początku lat 20. modelki są ukazywane podczas prozaicznych, niemal banalnych czynności. Widać to w pracach Zbigniewa Pronaszki "Żona przy szyciu" (1921) oraz "Nauka czytania" (1919-21). Kolejne lata przynoszą jeszcze inne odsłony wizerunków kobiet. Przykładem są piękne portrety pędzla Aleksandra Krawczyka "Portret pani Biesiekierskiej z córką" (ok. 1925) czy Wiktora Gutowskiego "Portret żony Ksawery" (1929).
W okresie powojennym pojawiają się kobiety silne i samodzielne, wpisujące się w kanon malarstwa socrealistycznego. Kameralną odsłoną tamtej rzeczywistości jest obraz Józefa Kluzy pt. "Kompozycja" (ok. 1954) przedstawiający dwie kobiety w mieszkalnym wnętrzu. Z kolei, powstałe ćwierć wieku później, portrety Wiesława Szamborskiego dokumentują znojną i banalną powszedniość - "Pusty fotel" (1979) oraz "Codziennie" (1980).
Wiek XX zamyka Rafał Bujnowski trzema pracami Rozmawiają, Samolot, Idzie z wózkiem, wszystkie z 2000 r. obrazującymi trywialność rzeczywistości i jej pospolitość.
W tym wszystkim jest jeszcze kobieta pożądana i namiętna. Jej nagość. Na wystawie z kolekcji MNK pojawią się trzy akty: Ignacego Pieńkowskiego "Fatima" (1919), "Akt kobiecy" Alfonsa Karpińskiego z lat 20-tych XX w. oraz Jerzego Nowosielskiego "Streap-teas" (1967). Trzy jakże różne przedstawienia nagich kobiet. Z różnych czasów inaczej postrzegane, tak bardzo przy tym charakterystyczne dla swojej epoki.
Pokaz nie wyczerpuje różnorodności i wielowątkowości w sposobie pokazywania kobiet, jest ledwie subtelnie zarysowaną sugestią jak piękne są to istoty, w całym bogactwie znaczenia tego słowa. Próbuje odpowiedzieć na pytanie, jak przez sto lat zmieniło się spojrzenie na kobietę: jej fizyczność, rolę w życiu codziennym i funkcje społeczne”.
POLECAMY PAŃSTWA UWADZE:
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
