Kino Nysa ma 100 lat! Widzowie ponownie zasiedli w fotelach na widowni i obejrzeli film sprzed wieku

W sobotę 16 października 2021 r. odbył się spacer śladami zielonogórskich kin. Uczestnicy odwiedzili kilka miejsc w Zielonej Górze, gdzie dawniej znajdowały się kina.

• Wędrówka rozpoczęła się przy dawnym kinie Wenus znajdującym się przy ul. Władysława Sikorskiego 10. Wenus otwarto 21 lipca 1961 r. Jego kosmiczna nazwa związana jest z wizytą w Zielonej Górze Jurija Gagarina, który przybył do miasta dzień później.
• Kolejnym punktem na mapie spaceru śladem dawnych kin była kamienica przy placu Pocztowym. Może pamiętacie restaurację Winnica, obecnie Sagan. Kuchnię Polską? W 1909 r. na parterze budynku wyświetlano filmy, choć nie było to profesjonalne kino z typową salą projekcyjną.
• Na projekcję filmu można też było udać się do kamienicy przy ul. Kościelnej 1A. Zielonogórzanie kojarzą to miejsce ze sklepem z porcelaną Rosenthall. Niegdyś kojarzyło się z X muzą.
• Pierwszy budynek wzniesiony w Zielonej Górze jako kino znajdował się przy zbiegu ul. Jana III Sobieskiego i Jana Kasprowicza. Kino wybudowano w czasach przedwojennych w miejscu dzisiejszego pasażu handlowego Meteor.
• Przedostatnim punktem spaceru był budynek Teatru Lubuskiego, który powstał w 1931 r. Przed wojną częściej wyświetlano w nim filmy niż wystawiano sztuki teatralne. Niemałą atrakcję stanowiło wejście na znajdujący się na szczycie budynku taras i możliwość podziwiania panoramy miasta, w tym budynku kina Nysa z wysokości.
• Jednak największą niespodzianką była możliwość wejścia do stuletniej Nysy i zajęcia miejsca w kinowym fotelu, by na dużym ekranie obejrzeć film - ten sam, który widzieli mieszkańcy Grünbergu z okazji uroczystego otwarcia kina Nysa.

Równo 100 lat temu - 15 października 1921 r., w Nysie wyświetlono pierwszy film. Na uroczystą premierę przewidziano „Czar nart” - film przedstawiający narciarzy zjeżdżających z pięknie ośnieżonych stoków. Niestety film nie dotarł na czas i został wyświetlony dopiero tydzień później. W zamian widzowie zobaczyli niemy film o bohaterze wojen napoleońskich – „Johann Baptiste Lingg”, oparty na zdarzeniu z historii miasta Hersfeld, dawnej stolicy księstwa o tej samej nazwie oraz “Deines Bruders Weib”.

Uroczyste projekcje z 1921 r. poprzedziło wykonanie początku opery :Maritana” Williama Wallace’a. Między projekcjami dwukrotnie wystąpiła gościnnie Greta Tomaszewsky, diwa operetkowa z Deutsche Theater w Hanowerze oraz D. W. Thora, buffo operetkowy i humorysta, były członek Teatru Miejskiego w Legnicy.

Nowoczesny budynek miał powierzchnię 435 mkw i dysponował 625 miejscami siedzącymi. W obecnych czasach i przy tej samej powierzchni w kinie Nysa mieściło się 250 osób. Widać dawniej liczyła się możliwość obejrzenia filmu, komfort odgrywał drugorzędną rolę. Ten mieli jedynie widzowie siedzący w loży.

Pierwszy film wyświetlony w kinie Nysa pt. “Johann Baptiste Lingg” można obejrzeć na YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=chNJ4fnZQLU.

W ramach obchodów wielkiego jubileuszu Nysy odbyła się też projekcja filmu z 1922 r. „Nosferatu – symfonia grozy”. Film ten był hitem kinowym lat 20. XX wieku.

Organizatorami obchodów 100-lecia kina Nysa byli: Tomasz Czyżniewski, Bartłomiej Gruszka, Szymon Płóciennik, BWA, Lubuski Teatr, ZOK, Planetarium Wenus, oraz ZGK. Zaprezentowano materiały pochodzące ze zbiorów Archiwum Państwowego w Zielonej Górze, Sławomira Ronowicza, Muzuemu Ziemi Lubuskiej, rodziny Miadziołko, Grzegorza Biszczanika, SP13. Autorami archiwalnych zdjęć są Bronisław Bugiel i Bartosz Mirosławski. Wszystkim tym, którzy przyczynili się do przeżycia tej wspaniałej wycieczki w czasie, w tym obecnemu właścicielowi kina Nysa, który umożliwił wejście do budynku, bardzo dziękujemy i prosimy o kolejne spotkania wprowadzające w historię Zielonej Góry.

Wideo: 47 lat historii kina Wenus w Zielonej Górze