Wanilia
* Obok szafranu i kardamonu najdroższa przyprawa. Pochodzi z Meksyku, a do Europy sprowadził ją Cortez w XVI wieku. Do XIX w. uprawa wanilii możliwa była tylko w Meksyku. Monopol przerwało odkrycie sztucznego zapylenia kwiatów na wyspie Reunion. Kwiat wanilii rozkwita jedynie na kilka godzin.
* Jej aromat pochodzi z nasion lub charakterystycznych strąków. W nich znajdują się tysiące czarnych nasionek. Najlepszej jakości pochodzi z Meksyku i Madagaskaru. Świeże owoce są bezwonne, a swój niepowtarzalny aromat uzyskują dopiero po zabiegach fermentacji i suszenia.
* Wanilia służy w kuchni, do aromatyzowania perfum, cygar i likierów. Najczęściej używana do słodkich dań: puddingów, ciast, kremów, sufletów oraz oczywiście lodów. Można ją wyczuć w wyrobach czekoladowych i cukierniczych. Już Aztekowie wierzyli, że wzmacnia serce, usuwa zmęczenie, zapewnia zdrowie, siłę i odwagę. Zaliczono ją do grona afrodyzjaków.
Cynamon
* Pochodzi z Cejlonu, blisko 5 tys. lat temu pisali o nim Chińczycy. Egipcjanie używali go przy balsamowania zwłok. Pliniusz Starszy pisał, że 350 gram cynamonu było równowartością 5 kilogramów srebra. W XVII wieku Holendrzy stali się największym na świecie dostawcą cynamonu. Pod koniec XVIII wieku odkryto, że można go uprawiać w Gujanie, na Sumatrze, Borneo i Mauritiusie.
* Używany do szarlotki, czy ciasteczek, do deserów, kawy. Stosowany jako panierka do drobiowych mięs, bądź dań na bazie ryżu i jabłek. Wzbogaci smak naleśników czy pierogów. Możemy go znaleźć w pastach do zębów, czy świecach zapachowych.
* Chroni przed infekcjami i niestrawnością. Jest silnym afrodyzjakiem. Pomaga obniżać poziom cukru we krwi, walczy z pasożytami w przewodzie pokarmowym oraz pomaga przy zespole jelita drażliwego czy niestrawności. Eliminuje skurcze żołądka i wzdęcia, obniża poziom cholesterolu.
Migdały
* Migdałowiec zwyczajny pochodzi prawdopodobnie z centralnej Azji, Chin i Japonii lub z Kaukazu i Afryki Północnej. Kupcy feniccy przywieźli go z Azji na tereny śródziemnomorskie, wzmianki o nim można znaleźć w Starym Testamencie. W starożytnej Grecji migdały były tak popularne, że w zwano je "greckimi orzechami". Były ulubionym przysmakiem królowej Jadwigi.
* Są bardzo kaloryczne - 100 g dostarcza 650 kalorii. Jest to wartość lekkiego obiadu. Bogate w składniki mineralne i witaminy. Zawierają bardzo cenne dla naszego zdrowia nienasycone kwasy tłuszczowe. Używane przez cukierników, do likierów i napojów. Szeroko stosowane w kuchni chińskiej i indonezyjskiej jako dodatek do ryżu, pieczonego drobiu, mięsa, ryb i sałatek.
* Wpływają łagodząco i zmiękczająco na skórę i błony śluzowe, wspomagają leczenie w stanach zapalnych przewodu pokarmowego, dróg oddechowych i moczowych. Obniżają poziom cholesterolu całkowitego i zwiększają poziom "dobrego" cholesterolu.
Kardamon
* Jedna z najstarszych przypraw na świecie. Dbający o higienę jamy ustnej starożytni Egipcjanie żuli nasiona kardamonu, a Grecy i Rzymianie używali go jako perfum. Wikingowie natknęli się na kardamon w Konstantynopolu, skąd wprowadzili go do Skandynawii, gdzie jest popularny do dziś. Po szafranie to najdroższa przyprawa.
* Rośnie dziko w tropikach, jest także uprawiana na plantacjach. Po wysuszeniu strąki są bielone oparami siarki. Najlepiej jest kupić cały strąk - mielony szybko traci swój smak. Przed dodaniem nasion do potrawy należy je podsmażyć albo wymieszać z innymi przyprawami. Znajdziemy go w holenderskich ciastkach oraz w skandynawskich wypiekach oraz w norweskim napoju alkoholowym akvavit. Częsty dodatek dań curry, kluczowy składnik potraw typu pilaw.
* Podstawa preparatów medycznych na niestrawność oraz wzdęcia. Arabowie przypisali kardamonowi rolę afrodyzjaku, a starożytni Indianie uznają go jako lek na otyłość.
Pieprz
* Nazywany jest królem przypraw. Pierwsza wzmianka pochodzi z Indii sprzed około 4.000 lat. Był używany nie tylko jako przyprawa, ale również jako środek wymiany, jako pieniądz.
* Arabscy Nomadzi wprowadzili pieprz do kuchni Fenicjan, którzy z kolei kontrolowali handel przyprawami w świecie zachodnim. Monopol włoskiego "pieprzu" z lądowych szlaków handlowych był głównym czynnikiem skłaniającym do wypraw wielkich odkrywców.
* Najlepszy to ten mielony bezpośrednio na żywność. Do gorących posiłków najlepiej dodać go pod koniec gotowania, aby zachował aromat. Do sosów najlepszy biały pieprz. Zielony nadaje się do puree z czosnkiem, lub cynamonem, może być dodany do masła lub śmietany, do sosów do ryby. Ziarna pieprzu czerwonego dodawane są do drobiu, warzyw i ryb.
Goździki
* W Chinach znano je już 300 lat p.n.e., wspomina o nich Marco Polo. Są to suszone pąki kwiatowe goździkowca korzennego z Indonezji. Jeszcze zamknięte, różowe pąki kwiatowe zbierane są na krótko przed kwitnieniem i suszone na słońcu, aż do uzyskania brązowej barwy. Do Europy trafiły około XI wieku.
* Stosowane do win, likierów, a także marynat rybnych i przetworów mięsnych. Amerykanie wbijają goździki w pieczoną szynkę. Niemcy używają ich jako dodatku do korzennego chleba. Doskonała przyprawa do kompotów, nadzienia do ciast, sosów, marynat grzybowych, a także pieczeni. Są składnikiem pierników i różnych innych ciast. Można je stosować do pasztetów, duszonej wołowiny, potrawki z zająca, wędlin. Oczywiście to także składnik piwa i wina grzanego.
* Olejek z goździków uznawany jest jako środek antyseptyczny i przeciwbólowy, rozcieńczony i wtarty w dziąsła, czy nawet sam rozgryziony goździk, łagodzi bóle zębów. Występujący w goździkach eugenol skutecznie obniża poziom wolnych rodników w komórkach, przez co ma działanie antynowotworowe.
Anyż
* Anyż pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego, Bliskiego Wschodu i Egiptu. To jedna z najstarszych roślin wykorzystywanych zarówno do celów kulinarnych, jak i leczniczych. Używali go Egipcjanie, Chińczycy, Inkowie, Grecy, Rzymianie. Do Polski przywędrował w średniowieczu, a jego użycie spopularyzowali benedyktyni.
* Dziś stosowany głównie w cukiernictwie i piekarnictwie, jest składnikiem nalewek i alkoholi.
Dodawany do ryb, drobiu, zup i dań z warzywnych. Anyż gwieździstym jest powszechnie używany w kuchni chińskiej.
* Owoce anyżu działają wykrztuśnie i wiatropędnie, przynoszą ulgę przy zaparciach, bólach brzucha, wzdęciach u niemowląt oraz małych dzieci. Pobudza apetyt, reguluje trawienie. U matek karmiących pobudza wydzielanie mleka.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?